W sierpniu 2008 r., podczas pracy w Krigsarkivet (Archiwum Wojennym) w Sztokholmie, znalazłem mapę Rzeczpospolitej, sporządzoną przez Eryka Dahlbergha na początku 2 poł. XVII w., opublikowaną następnie przez Samuela von Pufendorf’a w dziele „Batailles de Charles X Gustave” (pierwsze wydanie: 1697). Ten szwedzki oficer, grafik i polityk (Dahlbergh) towarzyszył swojemu królowi, Karolowi X Gustawowi, podczas II wojny północnej (1655–1660), zwanej u nas „Potopem”. W 1657 r. przejeżdżał m.in. przez Wolbórz i Piotrków, podążając za swym pryncypałem, gdy ten spieszył na spotkanie z księciem Siedmiogrodu Jerzym Rakoczym. Na mocy traktatu zawartego 6 grudnia 1656 r. w Radnot (dzisiejszy Iernut w Rumunii), co było pierwszą próbą rozbioru Rzeczpospolitej, Rakoczy najechał Polskę. Jednak wobec wypadu Jerzego Lubomirskiego do Siedmiogrodu (powtórzony manewr Scypiona Afrykańskiego z II wojny punickiej) wojska hospodara próbowały się wycofać, a otoczone na Podolu, skapitulowały 22 lipca 1657 r. Cztery miesiące wcześniej Dahlbergh narysował bodaj najsłynniejszą i najstarszą panoramę Piotrkowa.
Polecamy