Łódź, Ciechocinek czy Międzyzdroje mają swoje Aleje Gwiazd, Sandomierz stałą ekspozycję filmową w Bramie Opatowskiej, Toruń przyznaje swoje nagrody filmowe zwane Flisakami, Radomsko realizuje Różewicz Open Festiwal, a Piotrków… Piotrków w ramach set jettingu ma swoją własną filmową trasę turystyczną.
W tym roku w listopadzie minie dokładnie 10 lat od pojawienia się pierwszego z oznaczeń piotrkowskiego szlaku filmowego. Ta turystyczna trasa pod nazwą „Filmowy Piotrków” była pierwszym filmowym szlakiem jaki powstał w naszym kraju. Wszystkie oznaczenia zaprojektowano w konwencji filmowego klapsu. Oprócz tytułu filmu, roku produkcji i nazwiska reżysera widnieją na nich informacje jakie kadry były w danej lokacji nakręcone.
Zaczęło się od tablicy „Vabank”
Najstarszą tablicą na tej trasie turystycznej, a tym samym tą, która zapoczątkowała szlak filmowy, jest tablica upamiętniająca realizację w Piotrkowie w 1981 roku kultowej komedii „Vabank”. Tablicę zamontowano w listopadzie 2014 roku na kamienicy przy ulicy Sieradzkiej 8 – to w jej wnętrzach reżyser Juliusz Machulski nakręcił, rozpoczynającą film, scenę napadu na jubilera. Dopełnieniem instalacji odnoszącej się do „Vabanku” jest stojąca nieopodal, po przeciwległej stronie ulicy, „Ławeczka Kwinto”. Jej umiejscowienie nie jest przypadkowe, stanęła ona obok okazałej kamienicy, nazywanej dawniej „Złotym Rogiem”, która w komedii Machulskiego była Bankiem Kramera.
Kolejne tablice
W połowie sierpnia 2016 roku na Starym Mieście w Piotrkowie pojawiły się kolejne, długo wyczekiwane, tablice informacyjne związane z piotrkowskim szlakiem filmowym. Nowych tablic jest dziesięć. Zamontowano je na ośmiu kamienicach. Wszystkie lokacje tablic związane były i są z miejscami, które na przestrzeni ostatnich blisko 70 lat „zagrały” w polskich i zagranicznych filmach. Obecnie piotrkowską filmową trasę turystyczną tworzy 11 tablic, „Ławeczka Kwinto” oraz zaktualizowany w bieżącym roku informator „Filmowe łódzkie” (pierwsze wydanie w 2016).
Na ulicy Sieradzkiej można odnaleźć jeszcze jedną filmową tablicę. Znajduje się ona na elewacji kamienicy oznaczonej numerem 2 i upamiętnia finałową scenę z komedii „Ewa chce spać”, którą w tym miejscu filmowcy zrealizowali w 1957 roku. Gdy z ulicy Sieradzkiej skręcimy w ulicę Rwańską, na jej końcu odnajdziemy kolejną tablicę z filmowego szlaku. Tym razem upamiętniającą realizację w Piotrkowie w 2010 roku części scen do filmu „W ciemności” w reżyserii Agnieszki Holland. Natomiast stojąc u wylotu ulicy Rwańskiej bez trudu można dostrzec kolejną filmową tablicę. Została ona zamontowana niemal na wprost wspomnianej ulicy, na budynku oznaczonym adresem Wojska Polskiego 33 i przypomina realizowane w tym miejscu, w 1987 roku, przez ekipę reżysera Krzysztofa Krauzego, kilku scen do komedii „Nowy Jork czwarta rano”. Następne dwie tablice z filmowego szlaku odnajdziemy niemal po sąsiedzku, bowiem na placu Czarnieckiego. Pierwszą zamontowano na kamienicy pod numerem 3 i upamiętnia ona belgijski film „Daens”, do którego sceny z robotniczej dzielnicy niderlandzkiego Aalst nakręcono właśnie w podwórzu tegoż budynku w 1992 roku. Druga z tablic znajduje się na elewacji kamienicy oznaczonej numerem 10 i przypomina o tym, że to właśnie ten budynek w 1987 roku obrała sobie za główną siedzibę ekipa realizująca w Piotrkowie zdjęcia do komedii „Misja specjalna”.
We współpracy z filmową Łodzią
Dopełnieniem filmowego szlaku na placu Czarnieckiego jest informator „Filmowe łódzkie” – instalacja będąca częścią projektu Centrum Inicjatyw na Rzecz Rozwoju REGIO z Łodzi, którego celem jest promocja regionu poprzez filmy, do których za plenery posłużyły miasta i miejsca w województwie łódzkim. Warto tutaj dodać, że to właśnie w październiku 2016 roku między innymi w Piotrkowie odbyło się szkolenie dla przewodników turystycznych z terenu województwa łódzkiego związane właśnie z promocją województwa poprzez odwiedzanie lokacji filmowych (set jetting). A rok później Piotrków był częścią dużego projektu „Odyseja filmowa 2017”, realizowanego przez Muzeum Kinematografii w Łodzi.
Filmowa Starówka
Wracając jednak do filmowego szlaku Piotrkowa to kiedy z placu Czarnieckiego skręcimy w ulicę Farną, na budynku oznaczonym numerem 8 znajdziemy kolejną tablicę z piotrkowskiej filmowej trasy turystycznej. Upamiętnia ona realizację w mieście komedii „Uprowadzenie Agaty” w 1993 roku, w tym słynnej sceny strajku policjantów, któremu przewodził Wojciech Mann. Na tym samym budynku również tyle, że od strony ulicy Starowarszawskiej, odnajdziemy tablicę związaną z pobytem w Piotrkowie w 2010 roku ekipy filmowej „1920 Bitwa Warszawska”. To tu, u zbiegu ulic Farnej, Starowarszawskiej i Krakowskie Przedmieście filmowcy, pod kierunkiem reżysera Jerzego Hoffmana, zrealizowali w lipcu wspomnianego 2010 roku kadry z wkroczenia Armii Czerwonej do Radzymina.
Następne dwie tablice z filmowego szlaku znajdziemy kolejno na ulicy Pijarskiej 7 i Łaziennej Mokrej 6. Pierwsza ze wspomnianych przypomina o realizowanym w tym miejscu w 2000 roku serialu „Przeprowadzki” w reżyserii Leszka Wosiewicza, druga zaś upamiętnia pobyt w Piotrkowie w 1989 roku Tadeusza Konwickiego, który na Starym Mieście wraz z ekipą filmową realizował zdjęcia do dramatu „Lawa”, będącego ekranizacją słynnych „Dziadów” Adama Mickiewicza.
Ostatnią z tablic filmowych jest ta, którą umieszczono pod adresem plac Kościuszki 6 i dotyczy ona pobytu w Piotrkowie, wiosną 1965 roku, ekipy komedii „Święta wojna”. Filmowcy wykorzystali scenografię placu Kościuszki przy realizacji niektórych ujęć w scenie pościgu milicyjnego łazika za samochodem kibiców drużyny piłkarskiej „Naprzód”.
Plany na przyszłość
Piotrkowski szlak filmowy na ten moment obejmuje łącznie dziewięć ulic, wszystkie one zlokalizowane są na terenie zabytkowego Starego Miasta. Z nieoficjalnych informacji wiemy, że lokalne władze planują poszerzyć piotrkowski szlak filmowy, jak i powrócić do idei promowania Piotrkowa jako jednego z najbardziej filmowych miast w Polsce i w tej części Europy.
Tekst i foto: Agnieszka Szóstek
Lokalizacje tablic:
ul. Sieradzka 8 – „Vabank”
ul. Sieradzka 2 – „Ewa chce spać”
ul. Rwańska (Wojska Polskiego 22) – „W ciemności”
ul. Wojska Polskiego 33 – „Nowy Jork czwarta rano”
pl. Czarnieckiego 3 – „Daens”
pl. Czarnieckiego 10 – „Misja specjalna”
ul. Farna 8 – „Uprowadzenie Agaty”
ul. Starowarszawska 4 – „1920 Bitwa Warszawska”
ul. Pijarska 7 – „Przeprowadzki”
ul. Łazienna Mokra 6 – „Lawa”
pl. Kościuszki 6 – „Święta wojna”
Filmy nakręcone w Piotrkowie:
„Proces Macocha” (1912)
„Ewa chce spać” (1957)
„Świadectwo urodzenia” (1960)
„Echo” (1963)
„Życie raz jeszcze” (1964)
„Potem nastąpi cisza” (1965)
„Święta wojna” (1965)
„Piwo” (1965)
„Niedziela sprawiedliwości” (1965)
„Cyrograf dojrzałości” (1967)
„Spotkanie ze szpiegiem” (1967)
„Doktor Ewa” – serial (1970)
„Jak daleko stąd, jak blisko” (1970)
„Nie zaznasz spokoju” (1977
„Vabank” (1981)
„Jan Serce” (1982)
„Akademia Pana Kleksa” (1984)
„W cieniu nienawiści” (1985)
„Misja specjalna” (1986)
„Bez grzechu” (1987)\
„Ucieczka z miejsc ukochanych” – serial (1987)
„Nowy Jork czwarta rano” (1988)
„Opowieść Harleya” (1988)
„Kanclerz” – serial (1988)
„Komediantka” – serial (1988)
„Janka” – serial (1989)
„Biesy” (1988) – produkcja zagraniczna
„Pożegnanie jesieni” (1990)
„Psy” (1992)
„Uprowadzenie Agaty” (1993)
„Daens” (1993) – produkcja zagraniczna
„Jakub kłamca” (1997) – produkcja zagraniczna
„Jakub” (1998) – etiuda
„Pan Tadeusz” (1999)
„Przedwiośnie” (2000)
„Przeprowadzki” – serial (2000)
„Syzyfowe prace” – serial (2000)
„Non sono io” (2002) – produkcja zagraniczna
„Masz na imię Justine” (2004) – produkcja zagraniczna
„W ciemności” (2010) – produkcja zagraniczna
„Bitwa Warszawska” (2010)
„Listy do M. 3” (2017)
„Następna stacja Piotrków Trybunalski” (2017)
„Ultraviolet” 2 – serial (2019)
„Triumf serca” (2023)
Ludzie filmu związani z Piotrkowem:
Konrad Nałęcki (reżyser)
Mariusz Dmochowski (aktor)
Przemysław Bluszcz (aktor)
Karolina Rosińska (aktorka)
Małgorzata Kaczmarska-Rucińska (aktorka)
Maciej Łagodziński (aktor)
Elżbieta Kozłowska (kierownictwo produkcji)
Krzysztof Kamiński (aktor)
Adam Guziński (reżyser)
Magdalena Cwenówna (aktorka)
Michał Pałubski (aktor, kabareciarz)
Maciej Szary (aktor)
Andrzej Pstrąg (aktor)
Marcin Januszkiewicz (aktor)
Andrzej Bednarek (reżyser)
Polecamy