Projekt realizowany ramach RPO Województwa Łódzkiego obejmował stworzenie nowej, kulturalnej oferty programowej w budynku dawnego Arsenału w Opactwie Cystersów w Sulejowie i właśnie został zakończony oraz rozliczony.
W związku z tym, inwestycję obejrzeli – burmistrz Sulejowa Dorota Jankowska, ojciec Augustyn Węgrzyn – proboszcz parafii oraz wicemarszałek WŁ Piotr Wojtysiak. Parafia Rzymskokatolicka pw. Świętego Tomasza Kantuaryjskiego otrzymała z Unii Europejskiej na realizację tego zadania dofinansowanie w kwocie ponad 2,3 mln złotych.
– Ze środków Unii Europejskiej mogliśmy wesprzeć tę inwestycję, jako samorząd województwa, kwotą ponad 2 milionów 356 tysięcy złotych, ale te plany muszą być rozszerzone o kolejne działania w zakresie wzmocnienia ruchu turystycznego. Jesteśmy po rozmowie z panią burmistrz na temat wsparcia tej inwestycji przez działalność także w zakresie infrastruktury turystycznej, ale także współpracę z ośrodkami kultury, które są w dyspozycji samorządu województwa łódzkiego, aby takie miejsca, zrewitalizowane, tętniły życiem. Opactwo cysterskie to przecież perełka województwa łódzkiego (…) i doskonałe miejsce do tego, żebyśmy mogli tworzyć wspaniały produkt turystyczny województwa łódzkiego, ale to też miejsce wyjątkowe na skalę całej Europy, dlatego samorząd województwa łódzkiego będzie wspierał tę inwestycję w kolejnych etapach – powiedział Piotr Wojtysiak, wicemarszałek województwa łódzkiego.
A kolejne etapy są już wstępnie opracowywane. Chcielibyśmy tam promować kulturę cysterską, z której wywodzi się przecież tożsamość lokalna.
– Mamy plany związane z przygotowaniem tego miejsca pod przyszłe muzeum. Na początek stworzymy regionalny punkt muzealny, którym będą gromadzone eksponaty z dotychczasowego kapitularza, ale mamy również takie eksponaty, które są własnością osób prywatnych i mam deklarację z ich strony, że zechcą je zdeponować w naszym nowopowstałym muzeum, więc będziemy odtwarzać całą historię regionu sulejowskiego w tych gościnnych murach arsenału. Mam nadzieję, że jeszcze w tym roku będzie można zwiedzać ten nowy punkt muzealny i korzystać oczywiście z usług przewodnika – dodaje Dorota Jankowska, burmistrz Sulejowa.
Remont trwał kilka lat i był dla jego wykonawców dużym wyzwaniem.
– Budynek jest Pomnikiem Historii, więc w trakcie prac musieliśmy też zważać na to, by były jak najbliższe okresowi, z którego ten budynek pochodzi. Wykonano szereg prac konserwatorskich i restauratorskich, oczywiście one były bezpośrednio związane ze stanem budynku. Pierwotnie ten budynek nawet nie posiadał stropów, także musieliśmy odtworzyć stropy i bezpośrednio pracować w samym obiekcie w trakcie prac rekonstrukcyjnych z zachowaniem charakterystyki średniowiecznej tego budynku. Znajdują się w nim sale o powierzchni około 50 metrów powierzchni użytkowej, także myślę, że w każdej sali znajdziemy pomysł na to, żeby godnie tę przestrzeń wykorzystać. Chcielibyśmy go otworzyć i dla zwiedzających i dla organizacji pozarządowych, dla działalności kulturalnej – tłumaczył Krzysztof Podlewski, sekretarz gminy Sulejów, a także autor i koordynator projektu.
Z wykorzystaniem przestrzeni nie powinno być problemu, ponieważ w obecnym muzeum, które znajduje się w kapitularzu Kościoła świętego Tomasza Kantuaryjskiego w Sulejowie, znajduje się wiele bezcennych eksponatów.
– Mamy tutaj między innym bardzo stary relikt w postaci czaszki. Wszystko wskazuje na to, że ma około tysiąca lat. Podobno została znaleziona na polu bitewnym za Mieszka I. Uważam, że ta miejscowość jest niedoceniona, ponieważ to tutaj powstała inicjatywa zjednoczenia Polski w 1318 roku. Możni wystosowali wówczas do papieża tak zwaną „suplikę sulejowską” odnośnie korony królewskiej i dzięki temu Władysław Łokietek otrzymał od papieża koronę. Wydaje mi się, że ten moment nie został dotychczas doceniony i powinien być bardziej przybliżony świadomości Polaków, bo jednak to bardzo ważna rzecz – powiedział ojciec Augustyn Węgrzyn OCist., proboszcz Parafii Rzymskokatolickiej pod wezwaniem Najświętszej Maryi Panny i świętego Tomasza Kantuaryjskiego oraz gospodarz tego wyjątkowego miejsca.
Budynek Arsenału
Przypomnijmy, prace pierwszego etapu polegały na adaptacji budynku dawnego arsenału na cele kulturalne. Dlatego na parterze powstał punkt informacji kulturalnej. Poza tym, na piętrze umieszczono biura dla instytucji związanych z opactwem, salę spotkań oraz siedzibę bractwa rycerskiego.
Muzeum klasztorne
W kompleksie została również wydzielona sala muzeum klasztornego. Będzie się ono mieściło w baszcie. Podczas prac odtworzono i poddano konserwacji znajdujące się tam polichromie.
Historia i nowoczesność
Aby odpowiedzieć na potrzeby potencjalnych gości, w ramach wspomnianego projektu powstała także strona internetowa, która promuje nową ofertę. Przewidziane jest również nieodpłatne udostępnianie starodruków, skanów i zdjęć dostępnych zbiorów w formatach cyfrowych – z tego z kolei skorzystać może świat naukowy.
Rys historyczno-architektoniczny
Początki opactwa w Sulejowie datują się na 1176 r. W kapitularzu, który zachował cechy romańskie, znajdują się cenne eksponaty. Między innymi wizerunek Kazimierza Sprawiedliwego, opata Schenkinga czy też unikalny tryptyk przedstawiający Trójcę Świętą z pierwszej połowy XVI w. Opactwo posiada także pokaźną kolekcję szat liturgicznych.
Kościół św. Tomasza Kantuaryjskiego wzniesiony jest prawie w całości z piaskowca szydłowieckiego. Z tego materiału zbudowane są mury zewnętrzne, elementy konstrukcyjne i dekoracyjne. Pozostałe części budowli powstały z cegły.
Nad dawnym wejściem bocznym znajduje się romański tympanon z końca XII w. przedstawiający krzyż wczesnochrześcijański w formie płaskorzeźby, po bokach którego znajdują się słońce, księżyc i ptak jako symbole śmierci Chrystusa. Wnętrze jest późnoromańskie. Ponad domkiem portalowym wejścia głównego znajduje się rozeta z częściowo zachowanym maswerkiem. Uwieńczenie fasady stanowi trójkątny szczyt.
Świątynia ta doskonale ilustruje przełom epok w historii sztuki. Jest przykładem przejścia stylu późnoromańskiego (detale, rzeźby) w styl wczesnogotycki, przejawiający się w zastosowaniu sklepienia krzyżowo-żebrowego. Tam zawsze warto się wybrać!
Od 2012 r. opactwo cysterskie w Sulejowie figuruje na liście Pomników Historii. Całość inwestycji ma opiewać na kwotę 3,4 mln.
Tekst: mw/lodzkie24.eu
Polecamy